Magia oczami dzieci: tylko bajka, czy aż?

Opublikowany przez: Joanna P. Redakcja 2017-07-06 16:50:08

Autor zdjęcia/źródło: Magia w bajach, Phillie 1970 Pixabay

Na czym właściwie polega fenomen bajek i filmów dziecięcych? Opowiedziane historie i postaci zwykle są wymyślone, a nawet jeśli są prawdziwe to podane w atrakcyjnej formie, lekkiej i przyjemnej dla maluchów, fantazyjnej i magicznej dla starszych dzieci. Czy niezwykły świat bajek może być groźny dla dzieci?

Właściwie każda bajka dla dzieci jest magiczna. Z założenia nie może być inaczej, bo nie da się opowiedzieć żadnej historii w realistyczny sposób. Mówiące zwierzątka, mówiące pojazdy, mówiące owoce oraz wszystkie postaci z bajek są na to dowodem. Jednak należy rozróżnić sposób przedstawiania świata w bajkach, od magii. Czym jest magia?

Magia to wiara w nadprzyrodzone siły, którymi można sterować przy pomocy zaklęć.

Co jest więc magicznego w gadającym misiu czy śwince, albo mówiącym samolocie? Magiczne jest to, że mówią, a dla malucha magiczne jest to, że w ogóle się ruszają. Czy ruszają nimi jakieś siły nadprzyrodzone? Nie, rusza nimi komputer, ale przedszkolak nie od razuo tym wie. Male dziecko nie rozpatruje także problemu, że ktoś tym rządzi, ktoś powoduje, że misio mówi i dlaczego mówi. Dla dziecka ważna jest fascynująca postać i jej przygody, choćby bohater jego ulubionego filmu był gadającym kwiatkiem.

Jak wygląda sytuacja w przypadku książek i filmów dla starszych dzieci. Oj , magia jest konieczna. Wykraczamy już poza świat gadających zwierzątek (choć one się ciągle zdarzają), ale przenosimy się na inny pułap. Dla starszego dziecka ważne jest kim ta postać jest, ale także, co ona może? Czym ma większą moc, większe możliwości, tym lepiej. Dzieci w wieku szkolnym mają już świadomość, że dzięki animacji można zrobić wszystko. Gdy czytasz książkę dziecku, ono wyobraża sobie wszystko w głowie, tworząc własny świat.

Czy magia jest groźna?

Wszystko może być groźne, magia także. Groźny jest niewłaściwie użyty ołówek, bo może komuś zrobić krzywdę i pokaleczyć go. Groźna także jest magia, jeśli dzieci nie rozumieją czym jest magia i jeśli wydaje im się, że posiadają magiczną moc. Ale dzieci często fantazjują na temat swoich sił, wcielają się w swoich bohaterów i w zabawie używają magii. Zazwyczaj nawet kilkulatki wiedzą także, że coś jest na niby. Wystarczy dać przedszkolakowi kulkę zrobioną z papieru i powiedzieć, że to piłka, to oburzy się, że to wcale nie jest piłka.

Magia, baśniowość, przeniesienie do innego świata, spotkania z bajkowymi bohaterami są dzieciom potrzebne. Dzięki temu dzieci potrafią sobie tłumaczyć coś, co nie jest dla nich zrozumiałe i potrafią postawić się w jakiejś „wymyślonej” sytuacji, wyobrazić ją sobie. Dzięki fantazji łatwiej dziecku zrozumieć, gdy dorosły mówi : „ Wyobraź sobie, jak się czuje Tomek, gdy wszyscy się z niego śmieją”, bo dziecko może sobie wiele wyobrazić.

Magia i fantazja w książkach oraz bajkach nie jest też niczym nowym. Bajki zaczynające się od słów „Dawno, dawno temu…” znały już nasze prababcie. Nie oglądały wprawdzie telewizji, ale czytały książki i baśniowe opowieści pełne tajemniczych zjawisk. Dlatego nie brońmy naszym dzieciom fantazjować i wcielać się w ulubione postaci. Jest to dla nich naturalny stan, który je rozwija, uwrażliwia i pomaga funkcjonować w świecie. Nie na darmo mówi się „dziecięca wyobraźnia” a nie „dorosła wyobraźnia”, bo iluż dorosłych jest w stanie dorównać dziecięcej fantazji?